Nasiona zbóż ozimych

Kwalifikowane nasiona zbóż ozimych – jakie dają korzyści?

Materiał siewny zbóż ozimych pochodzący od rzetelnych producentów i dystrybutorów jest bardziej opłacalny od korzystania z nasion własnej produkcji. Pomimo pozornie wyższego kosztu zasiewu, końcowy wynik – wysokość i jakość plonów – jest znacznie wyższy i odczuwalny. Oczywiście nasiona kwalifikowane powinny być zaprawione odpowiednio dobranymi zaprawami w przeznaczonych do tej czynności urządzeniach. Stosowanie zapraw fungicydowych m.in. ogranicza występowanie groźnych chorób w początkowych fazach rozwoju, np. zgorzeli siewek.

Zboża kwalifikowane – korzyści uprawy

Panujące w Polsce warunki klimatyczne sprzyjają uprawie zbóż ozimych, dlatego ta grupa roślin jest uprawiana na największej powierzchni na naszym w kraju. W porównaniu do zbóż jarych mają wyższy potencjał plonowania, a także są bardziej tolerancyjne na okresowe niedobory wody czy niskie temperatury, umożliwiając osiągnięcie plonów dobrej jakości.

Jak wybrać odpowiednie nasiona zbóż do siewu?

Pierwszym kryterium, na które najczęściej zwraca się uwagę, jest potencjał plonotwórczy. Im jest wyższy, tym większa szansa na wysoki plon. Oczywiście należy brać pod uwagę różnorodne czynniki „ograniczające”, w tym warunki glebowe. Dlatego w niektórych sytuacjach wybór nieco mniej plennej odmiany, ale za to znoszącej słabsze typy gleb, jest rozsądniejsza. W szczególności dotyczy to zbóż o dużych wymaganiach stanowiskowych. Najlepszym przykładem jest m.in. pszenica ozima. U wszystkich zbóż ważna jest też odporność na wyleganie.  Niekorzystne zjawisko spowodowane przez burze, silne wiatry czy gradobicia zmniejsza plon, a oprócz tego utrudnia zbiór. Ponadto warto sprawdzić, które odmiany nadają się do wczesnego lub opóźnionego siewu. Kluczowe znaczenie przy doborze zbóż ozimych ma także odporność na choroby.

Jaka jest norma wysiewu zbóż?

Norma wysiewu zbóż ozimych jest uzależniona od kilku kluczowych czynników. Przede wszystkim należy uwzględnić gatunek uprawianych zbóż oraz konkretną odmianę. Ważnym aspektem są także specyficzne warunki glebowe oraz klimatyczne danego regionu. Odpowiednie dostosowanie obsady jest istotne dla osiągnięcia sukcesu w uprawie.

Jaki jest optymalny termin siewu zbóż?

Główna, zasadnicza różnica w uprawie form ozimych i jarych polega na różnych terminach siewu. Optymalny termin siewu zbóż ozimych będzie zależny od gatunku zboża oraz rejonu Polski.

Najwcześniej wysiewa się jęczmień ozimy. Termin siewu przypada od 5 września (w najzimniejszych rejonach) do 25 września (w rejonach najcieplejszych). Mediana przypada na drugą dekadę września. Podobnie sytuacja wygląda w przypadku terminu siewu żyta ozimego, z tą różnicą, że w najcieplejszych rejonach można je wysiewać do końca września. Termin siewu pszenicy ozimej i siew pszenżyta ozimego przypadają w okresie od 10 września do 15 października, w zależności od regionu.

Należy mieć na uwadze zmieniające się czynniki klimatyczne i możliwość opóźnienia siewu ze względu na ocieplenie. W przypadku sprzyjającej aury opóźnienie siewu może mieć korzystny wpływ na uprawę ze względu na takie szkodniki jak mszyce. Temperatury będą sprzyjały rozwojowi zbóż, natomiast niekoniecznie nalotom mszyc.

Zboża ozime – stanowisko

Dopasowanie rośliny uprawnej do stanowiska warunkuje uzyskanie zadowalającego plonu. Szczegółowe wymagania glebowe zbóż ozimych różnią się w zależności od gatunku, a także odmiany. Należy pamiętać, że wszystkie gatunki zbóż preferują żyzne gleby o dobrej strukturze, za co odwdzięczają się odpowiednio wysokimi plonami. Najlepiej plonują na stanowiskach nasłonecznionych i dobrze nawodnionych. Mimo to formy ozime są mniej narażone na niedobór wody niż zboża jare, ze względu na fakt, iż mają więcej czasu na wytworzenie systemu korzeniowego, zanim pojawią się wiosenne niedoboru wody. 

Nawożenie zbóż ozimych

Zboża ozime są zwykle plenniejsze niż zboża jare, ale jednocześnie wymagają wyższego nawożenia. Dlatego też przed siewem warto wykonać analizę gleby, która nie tylko pozwoli dopasować odpowiednią odmianę, ale także pomoże ustalić program nawożenia. Powinien on uwzględniać zarówno dostarczenie zarówno makro-, jak i mikroelementów, umożliwiając prawidłowy rozwój roślin.

Szkodniki zbóż ozimych

Presja ze strony niektórych gatunków szkodników jest większa w przypadku zbóż ozimych niż jarych. Zboża ozime w znacznie większym stopniu są narażone na choroby wirusowe przenoszone przez np. mszyce. Długa ciepła jesień sprzyja nalotom mszyc na plantacje jęczmienia i pszenicy co może skutkować porażeniem wirusem żółtej karłowatości do tego stopnia, że plantacja może kwalifikować się do likwidacji wiosną. 

Chwasty w zbożach ozimych

Chwasty to jeden z najważniejszych czynników wpływających na ilość i jakość plonu. Konkurują bowiem z roślinami uprawnymi o składniki pokarmowe, światło i wodę. Do najgroźniejszych i pospolitych chwastów w oziminach zalicza się m.in.:

• miotłę zbożową,
• gwiazdnicę pospolitą,
• przytulię czepną,
• rumian polny.

Walkę z nimi prowadzi się już jesienią, ponieważ często mogą przenosić choroby lub być żywicielami pośrednimi szkodników. Zachwaszczenie  ma większe znaczenie dla plonu zbóż ozimych niż zbóż jarych.

Zboża ozime – najgroźniejsze choroby

Odporność zbóż ozimych na choroby grzybowe i wirusowe jest jednym z kluczowych kryteriów doboru odmiany. Najważniejsze choroby wirusowe zbóż to:

• żółta karłowatość jęczmienia,
• żółta mozaika jęczmienia,
• odglebowa mozaika zbóż,
• karłowatość pszenicy.

Z chorób grzybowych w uprawach występuje m.in.:

• mączniak prawdziwy zbóż i traw,
• rdza brunatna,
• pleśń śniegowa,
• septoriozy,
• fuzarioza kłosów.

Zabiegi T1, T2 i T3 w zbożach ozimych

W ochronie fungicydowej zbóż ozimych wyróżnia się 3 podstawowe zabiegi: T1, T2 i T3. Pierwszy z nich zwalcza choroby podstawy źdźbła, które występują na wczesnym etapie rozwoju. Zabieg T2 służy ochronie liścia flagowego, którego zdrowie warunkuje ostateczną wysokość plonu. Oprysk na T3 natomiast ma za zadanie chronić kłosy przed septoriozami, chorobami czerniowymi czy fuzariozami odpowiadającymi za mykotoksyny. Można jeszcze wspomnieć o tzw. zabiegu T0, w zależności od przebiegu pogody jesienią/zimą, przy dużej presji chorób można wykonać zabiegi czyszczące, co pozwala na lepszy start roślin wiosną.

Pszenica ozima – odmiany kwalifikowane

Pszenica ozima do siewu jest jednym z najpopularniejszych zbóż w Polsce, pomimo dużych wymagań. Siew pszenicy ozimej przeprowadza się zazwyczaj na najlepszych glebach, ale nie jest to warunek konieczny. Odmiany pszenicy ozimej zaleca się siać na glebach kompleksów pszennego bardzo dobrego i dobrego (klasa I do IIIb), żytniego bardzo dobrego (klasa IIIa i IIIb). Pszenica ozima ma także duże potrzeby wodne. Pomimo tego uprawa jest opłacalna. Uznaje się, że ma najwyższy potencjał plonotwórczy ze zbóż. Przy wyborze materiału siewnego zbóż ozimych zwraca się uwagę na przeznaczenie. Wyróżnia się grupę technologiczną A – jakościową, B – chlebową, C – paszową oraz C/K – nasiona pszenicy ozimej na ciastka. Nie można tu zapomnieć również o najwyższej jakości ziarna, pszenicy elitarnej E, posiadającej najlepsze paramety.

Jęczmień ozimy – kwalifikowany materiał siewny

Zaletą jęczmienia ozimego są małe wymagania glebowe i wodne. Ma najkrótszy okres wegetacyjny ze zbóż ozimych. Wysiewa się go pod koniec lata – nadaje się do wczesnego siewu. Dobre rezultaty osiąga się, gdy jesienna wegetacja jest możliwie jak najdłuższa. Ma wysoki potencjał plonotwórczy. Uprawia się go na cele konsumpcyjne i paszowe. Należy jednak pamiętać, że jest najbardziej narażony jednocześnie na choroby wirusowe. Przy wczesnych siewach i długiej ciepłej jesieni należy mieć na względzie intensywną ochronę insektycydową.

Żyto do siewu – kwalifikowany materiał siewny

Żyto ozime do siewu ma małe wymagania i dobrze znosi niekorzystne czynniki atmosferyczne. Jest najlepiej przystosowane ze zbóż ozimych do siewu w słabo zwięzłych, lekkich glebach. Toleruje również kwaśne gleby. Nie wymaga dużych nakładów pracy i środków. Polska jest czołowym, globalnym producentem nasion żyta ozimego.

Pszenżyto do siewu – kwalifikowany materiał siewny

Odmiany pszenżyta ozimego łączy w sobie cechy pszenicy i żyta. Jest to odmiana wydajna, a jednocześnie dobrze znosi słabsze warunki. Ma duże wymagania wodne. Ziarno ma wysoką wartość pokarmową, co czyni je szczególnie przydatnym na cele paszowe. Bardzo dobrze radzi sobie w polskim klimacie, nadaje się do uprawy w najchłodniejszych rejonach. Większość odmian znosi ostre zimy.

Agrii – nasiona zbóż ozimych dostępne w ofercie Agrii

Agrii Polska oferuje różnorodne gatunki zbóż ozimych: ozima pszenica do siewu, przez żyto ozime, nasiona pszenżyta ozimego, po jęczmień ozimy. Pośród odmian dostępne są m.in. pszenica Kilimanjaro, pszenica Absolut, pszenżyto Medalion, pszenżyto Dolindo czy też żyto Helltop i żyto Stannos. Dzięki szerokiej gamie, nasiona Dalgety można idealnie dopasować do potrzeb i warunków panujących na polu.

Materiał siewny zbóż ozimych, oferowany w Agrii, charakteryzuje się również wysoką jakością. Mają dużą zdolność kiełkowania, są wolne od chorób i szkodników. Korzystanie z nich to pierwszy krok, by zmaksymalizować plony i ograniczyć m.in.: potencjalne problemy z chorobami. Zakup od sprawdzonego dystrybutora materiału siewnego daje realne szanse na wysokie plony.