Nasiona rzepaku ozimego
Rzepak ozimy w Polsce należy do roślin o bardzo dużym znaczeniu gospodarczym. Jednocześnie oprócz korzyści bezpośredniej – plonu – ułatwia planowanie zmianowania i ma bardzo dobry wpływ na poprawę struktury i zdrowotność gleby. Co warto wiedzieć o uprawie, czy nawożeniu rzepaku? Czym kierować się przy wyborze odmiany rzepaku ozimego? Zapraszamy do zapoznania się z praktycznymi informacjami oraz przejrzenia oferowanych przez Agrii odmian.
Wymagania i kluczowe aspekty uprawy rzepaku ozimego
W uprawie rzepaku ważne jest staranne przygotowanie gleby. Najwyższy plon uzyskuje się na glebach kompleksu żytniego b. dobrego i pszennego b. dobrego i dobrego. Należy unikać gleb mało żyznych oraz ciężkich i podmokłych. Z działań agrotechnicznych poza odchwaszczaniem pola należy wyregulować pH. To czynnik, który jest niezwykle istotny w kontekście pobieralności składników pokarmowych, rozwoju początkowego oraz uniknięcia chorób fizjologicznych. Optymalne pH oscyluje w granicach 6,0-7,5. Rzepak ozimy nie lubi zakwaszonej gleby. Problemy pojawiają się już przy pH poniżej 5,8. Jednocześnie nawozów wapniowych lepiej nie stosować bezpośrednio przed siewem rzepaku. Aplikuje się je przed siewem roślin przedplonowych. Trzeba to uwzględnić w planie nawozowym.
Rzepak nie powinien być uprawiany w monokulturze, istnieje duże zagrożenie pojawieniem się groźnej choroby - kiły kapustnych. Rzepak ozimy jest cennym gatunkiem, który urozmaica zmianowanie. Pozwala na ograniczenie szkodników i chorób, a także zapobiega „zmęczeniu gleby”, np. po uprawie zbóż. Słoma rzepakowa po przyoraniu pozytywnie wpływa na strukturę podłoża. Jest rośliną wymagającą i silnie reaguje na wszelkiego rodzaju zabiegi agrotechniczne.
Rzepak ozimy – kiedy i jak siać?
Terminy siewu rzepaku ozimego uzależnione są od rejonu uprawy. W północnych obszarach Polski rzepak wysiewa się w pierwszej połowie sierpnia, na Podkarpaciu zaś nawet do 25 sierpnia. Odpowiednio wykonany siew (uwzględniający także charakterystykę odmian rzepaku) zwiększa odporność roślin i pozwala im wytworzyć silny system korzeniowy. Nie oznacza to jednak, że siew może być wykonany zbyt wcześnie, gdyż to z kolei prowadzi do przerostu roślin i tym samym zmniejsza ich mrozoodporność.
Norma wysiewu zależy od kilku czynników, główne znaczenie ma odmiana (tj. specyfika odmiany rzepaku). Nasiona rzepaku ozimego należy wysiewać w takim zagęszczeniu, aby po wschodach liczba roślin wynosiła 45-80/m2 (odmiany populacyjne) lub 40-60/m2 (odmiany mieszańcowe). Zbyt gęsty siew negatywnie wpływa na mrozoodporność rzepaku, jednocześnie częściej dochodzi do występowania objawów niedoborów pokarmowych, gdyż rośliny mocniej konkurują ze sobą. Zawsze należy wybierać kwalifikowany, sprawdzony materiał siewny. Nasiona rzepaku do siewu powinny być wolne od patogenów czy zanieczyszczeń.
Nasiona rzepaku wysiewa się na głębokość 1,5-2,5 cm. Po wschodach należy skupić się na prawidłowym prowadzeniu łanu, zadbać o odpowiednią ochronę i nawożenie.
Nasiona rzepaku do siewu – jakie odmiany wybrać?
Wybór nasion rzepaku jest duży, można to sprawdzić w COBORU, jednak poszczególne odmiany różnią się charakterystyką. Nasiona rzepaku dobiera się do rejonu uprawy, kierując się kilkoma kluczowymi cechami. Oczywiście bardzo ważny jest potencjał plonotwórczy. Ponadto na plon, a także ograniczenie problemów w uprawie mają wpływ:
- odporność na różnorodne patogeny, np. choroby
- odporność na ugięcie łanu;
- odporność na niskie temperatury, czyli zimotrwałość;
- odporność na otwieranie łuszczyn i osypywanie nasion.
Odmiana charakteryzująca się wysoką odpornością na czynniki stresotwórcze o średnio wysokim potencjale plonotwórczym może dać większy plon niż odmiana plenna, ale wrażliwa. Warto zwrócić uwagę także na zawartość oleju. Odmiany rzepaku dostępne na stronie Agrii są sprawdzone – wyselekcjonowano najlepsze, czyli takie, które wyróżniają się pod względem najważniejszych cech.
Odmiana mieszańcowa i odmiana populacyjna rzepaku – czym się różnią?
Odmiana mieszańcowa rzepaku jest wynikiem krzyżowania dwóch linii rodzicielskich. Bazuje na szerokim materiale genetycznym, dzięki czemu jest zazwyczaj bardziej tolerancyjna względem różnorodnych warunków. Ma większe zdolności przystosowawcze. Lepiej regeneruje się przy ekspozycji na czynniki stresotwórcze. Lepiej od odmian mieszańcowych radzi sobie na glebach lekkich. Tworzy silny system korzeniowy, który pozwala efektywniej pobierać wodę i składniki pokarmowe.
Populacyjna odmiana rzepaku jest uzyskiwana klasyczną metodą hodowli, np. przez krzyżowanie. Nie występuje u niej zjawisko heterozji. Zazwyczaj daje niższy plon od odmian mieszańcowych. Ma także swoje zalety – lepiej reaguje na wcześniejszy siew, jest stabilna, a materiał siewny jest tańszy.
Odpowiednio dobrane nasiona rzepaku ozimego mają realny wpływ na wysokość uzyskiwanego plonu. Dobre rozeznanie w temacie i dobór odmian najlepiej pasujących do specyfiki danego regionu, czy pola po prostu się opłaca.