Rzepak ozimy liniowy
Co to jest rzepak populacyjny?
Rzepak populacyjny, znany także jako rzepak liniowy, to grupa odmian powstałych w wyniku tradycyjnych metod hodowlanych, takich jak selekcja, krzyżowanie i rozmnażanie. Odmiany populacyjne mają jedną linią rodzicielską, podcza gdy odmiany mieszańcowe wykorzystują zjawisko heterozji. Rzepak ten jest wyjątkowo tolerancyjny na niesprzyjające warunki glebowe, choroby i wcześniejszy siew. Sprawdza się w mniej intensywnej uprawie.
Odmiana populacyjna rzepaku – zalety
Rzepak liniowy posiada wiele zalet, które czynią go atrakcyjnym wyborem dla rolników. Przede wszystkim ma niższe wymagania glebowe i nawozowe w odniesieniu do odmian mieszańcowych, dzięki czemu może być uprawiany na słabszych stanowiskach. Zapewnia również stabilny plon, co pozwala na przewidywalność jego wysokości. Rzepak populacyjny wyróżnia się dobrą tolerancją na mróz i choroby, redukując ryzyko strat w uprawie rzepaku. Ponadto niektóre odmiany populacyjne rzepaku ozimego są zdolne do przetrwania okresowych niedoborów wody, co jest istotne w obliczu zmieniającego się klimatu.
Opłacalność uprawy rzepaku populacyjnego
Opłacalność uprawy rzepaku populacyjnego jest porównywana z uprawą odmian mieszańcowych. W efekcie rzepak populacyjny wymaga trochę mniejszych nakładów pracy, a także mniejszej ilości środków ochrony roślin i nawozów. Dodatkowo nasiona rzepaku ozimego populacyjnego nie mają wygórowanej ceny.
Siew rzepaku populacyjnego – termin
Optymalny termin siewu rzepaku populacyjnego zależy od regionu – w północno-wschodniej Polsce przypada na pierwszą połowę sierpnia, natomiast w pozostałych regionach na drugą. Należy pamiętać, że dokładny termin siewu powinien być dostosowany do aktualnych warunków pogodowych i wilgotności gleby. Najlepiej siać rzepak ozimy po roślinach strączkowych czy ziemniakach. Większość odmian rzepaku populacyjnego nie nadaje się na opóźnione siewy, ze względu na słabszy wigor początkowy w porównaniu z odmianami hybrydowymi.
Obsada rzepaku liniowego
Zalecana obsada rzepaku ozimego populacyjnego wynosi 55–70 roślin na m² z uwzględnieniem strat zimowych. Po zimie optymalna obsada powinna wynosić 45–55 roślin na m².
Głębokość siewu rzepaku populacyjnego
Głębokość siewu populacyjnego rzepaku ozimego jest istotna w kontekście prawidłowych wschodów. Jest ona uzależniona głównie od rodzaju gleby – na stanowiskach ciężkich i wilgotnych powinna wynosić 1–2 cm, podczas gdy na stanowiskach lekkich można zwiększyć głębokość siewu do 3 cm.
Plonowanie – odmiany populacyjne
Rzepak populacyjny zapewnia stabilne i dobre plony nawet na słabszych stanowiskach. W celu maksymalnego wykorzystania potencjału plonowania kluczowe jest dostosowanie odmiany do lokalnych warunków klimatyczno-glebowych.
Jakie odmiany liniowe rzepaku wybrać?
Rzepak populacyjny jest doskonałym wyborem na słabsze gleby. By uzyskać zadowalający plon, przy wyborze odmiany rzepaku ozimego warto zwrócić uwagę na:
- odporność na choroby m.in. na suchą zgniliznę kapustnych i choroby podstawy łodygi, a także czerń krzyżowych,
- odporność na osypywanie nasion,
- tolerancję na niskie temperatury,
- zaolejenie ziarna.
Należy również pamiętać, że cechy, odporności i termin siewu odmiany muszą być dopasowane do stanowiska, na którym będzie uprawiana.
Nasiona rzepaku populacyjnego dostępne w ofercie Agrii
W ofercie Agrii dostępne są różnorodne odmiany populacyjnego rzepaku ozimego, dzięki czemu można je idealnie dopasować do warunków uprawy. Wybór odmiany rzepaku ze sprawdzonego źródła to również gwarancja stabilnego plonowania.
Bibliografia
- Bujak H., Jedyński S., Kaczmarek J., Kotecki A., Ocena stabilności plonowania populacyjnych i mieszańcowych odmian rzepaku ozimego. Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin. 2008, 250, s. 261-271.
- Jajor E., Zasiedlenie przez grzyby nasion odmian populacyjnych i mieszańcowych rzepaku pochodzących ze zbioru 2004 roku. Progress in Plant Protection. 2006, 46 (2), s. 572-575.
- Kotecki A., Malarz W., Kozak M., Pogorzelec A., Wpływ rozmieszczenia roślin w łanie na rozwój i plonowanie mieszańcowych i populacyjnych odmian rzepaku. Część II. Skład chemiczny i wartość energetyczna. Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Przyrodniczego we Wrocławiu. Rolnictwo. 2007, 90, s. 41-65.
- Kulig B., Oleksy A., Pyziak K., Styrc N., Staron J., Wpływ warunków siedliskowych na plonowanie oraz zróżnicowanie wybranych wskaźników roślinnych populacyjnych odmian rzepaku ozimego. Rośliny Oleiste - Oilseed Crops. 2010, 31 (1), s. 99-114.
- Piszcz U., Spiak Z., Dynamika pobierania mikroelementów przez wybrane odmiany rzepaku ozimego. Część I. Zmiany zawartości oraz dynamika nagromadzania miedzi podczas wegetacji. Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Przyrodniczego we Wrocławiu. Rolnictwo. 2009, 95.
- Walkowski T., Wpływ terminu i gęstości wysiewu na plon rzepaku jarego odmiany populacyjnej Star i mieszańca złożonego Margo. Rośliny Oleiste - Oilseed Crops. 2001, 22 (2), s. 409-422.
- Wielebski F., Wójtowicz M., Wpływ gęstości siewu na plon nasion oraz cechy morfologiczne i elementy struktury plonu odmian populacyjnych i mieszańcowych rzepaku ozimego. Rośliny Oleiste - Oilseed Crops. 2001, 22 (2), s. 349-362.
- Wielebski F., Wójtowicz M., Zagęszczenie roślin w łanie jako istotny element kształtowania plonu nasion odmian populacyjnych i odmiany mieszańcowej rzepaku ozimego. Rośliny Oleiste - Oilseed Crops. 1998, 19 (2), s. 645-651.
- Wójtowicz M., Wielebski F., Porównanie zrestorowanych odmian mieszańcowych z odmianą wyprowadzoną z linii podwojonych haploidów i odmianami populacyjnymi rzepaku ozimego. Rośliny Oleiste - Oilseed Crops. 2000, 21 (1), s. 55-64.