Nasiona zbóż ozimych - Pszenica

Materiał siewny pszenicy ozimej

Pszenica ozima to jedno z najczęściej uprawianych zbóż. Może być wykorzystywana zarówno na cele konsumpcyjne, jak i paszowe. W zależności od konkretnego przeznaczenia wyróżnia się następujące rodzaje pszenicy ozimej:

• A – pszenica jakościowa,
• B – pszenica jakościowa chlebowa,
• C – pszenica paszowa,
• C/K – pszenica na ciastka,
• E – pszenica elitarna o bardzo dobrej jakości.

Jaką odmianę pszenicy ozimej wybrać?

Przy wyborze nasion pszenicy ozimej uniwersalnym parametrem wyboru jest wysoki potencjał plonowania. Istotna jest także wysoka tolerancja na słabsze warunki. Duży wpływ na finalny wynik ekonomiczny ma wysoka odporność odmian na choroby. Przy wyborze poszczególnych odmian warto sprawdzać również siłę krzewienia oraz kierunek użytkowania.

Jakie wczesne odmiany pszenicy ozimej wybrać?

Wczesna odmiana pszenicy ozimej powinna wyróżniać się przede wszystkim dobrze rozwiniętym systemem korzeniowym, który ułatwi roślinom przetrwanie okresowych niedoborów wody. Odmiany wczesne to również wcześniejsze i bardziej zrównoważone wschody.

Odmiany pszenicy ozimej na słabe gleby

Jakość gleby i poziom jej zakwaszenia to istotne czynniki, wpływające na dobór odmiany pszenicy ozimej. W przypadku słabych stanowisk należy zadbać o odpowiedni przedplon, a także postawić na odmiany o niskich wymaganiach glebowych oraz dobrej odporności na mrozy i susze.

Pszenica ozima na późny siew

Późny siew pszenicy ozimej sprawia, że pszenica jest mniej rozkrzewiona, ma słabiej rozwinięty system korzeniowy, a wschody są gorsze. Dlatego na opóźniony siew warto wybierać odmiany pszenicy ozimej o wysokiej mrozoodporności oraz szybkim rozwojem wiosennym.

Zalety nasion kwalifikowanych pszenicy ozimej

Materiał siewny pszenicy ozimej powinno się pozyskiwać u profesjonalnych producentów lub dystrybutorów, np. w Agrii. Siew nasion własnej produkcji zwiększa różne czynniki ryzyka, np. choroby i szkodniki. W dodatku problemem może być mniejsza zdolność kiełkowania, która nie powinna spadać poniżej 85%. Ten słabszy parametr wiąże się z koniecznością zwiększenia normy wysiewu. Pszenica ozima kwalifikowana to gwarancja wysokiej jakości i plonowania na określonym poziomie.

Uprawa pszenicy ozimej krok po kroku

Wymagania stanowiskowe pszenicy ozimej

Pszenica ozima jest uprawiana w Polsce na najlepszych glebach. Nasiona zaleca się wysiewać na podłożach kompleksu bardzo dobrego i dobrego (klasa I do IIIb), żytniego bardzo dobrego (klasa IIIa i IIIb), pszennego górskiego i zbożowego górskiego oraz zbożowo-pastewnego mocnego. Daje stabilny plon na glebach o pH oscylującym w granicach 6,0–6,8. Dobrym przedplonem są buraki cukrowe, kukurydza, soja i rzepak. Zboże to ma jednocześnie duże wymagania wodne. Słabo plonuje w latach o mniejszej ilości opadów.

Wymagania pokarmowe pszenicy ozimej

Sposób nawożenia pszenicy ozimej zależy od wybranej metody, przy czym powinien być poparty analizą gleby.

Nawozy azotowe z reguły stosuje się wiosną – rozłożone na dawki. Pierwszą aplikuje się wraz z ruszeniem wegetacji, kolejne na początku strzelania w źdźbło i na początku kłoszenia. Nawozy fosforowe miesza się z glebą na 7-14 dni przed planowanym siewem. Dotyczy to zarówno pszenicy ozimej, jak i jarej.

Nawozy dolistne z mikroelementami dla pszenicy ozimej powinny uwzględniać przede wszystkim zawartość miedzi, molibdenu, manganu, żelaza, boru i cynku. Zazwyczaj aplikuje się je w fazie liścia flagowego. Nawozy dolistne zaleca się stosować, gdy minimalne dobowe temperatury przekraczają 8°C. Dzięki temu efektywność pobierania jest większa, a przy okazji ogranicza się straty.

Siew pszenicy ozimej

Pszenicy ozimej nie wolno siać na glebę słabo uprawianą i zbryloną. To częsta przyczyna słabego kiełkowania, co przekłada się na duże straty w plonie. Uprawki obejmują talerzowanie, płytką orkę, agregat uprawowy lub uprawowo siewny.

Terminy siewu pszenicy ozimej

Termin siewu pszenicy ozimej jest elastyczny. Pod tym względem jest najbardziej tolerancyjna ze zbóż ozimych. Optymalne terminy siewu:

• dla rejonu północno-zachodniego – od 20 września do 5 października;
• dla rejonu północno-wschodniego i wschodniego – od 15 do 20 września;
• dla rejonu zachodniego – od 25 września do 5 października;
• dla rejonu centralnego – od 20 do 30 września;
• dla rejonu południowo-zachodniego – od 25 września do 10 października;
• dla rejonu południowo-wschodniego – od 20 do 30 września.

W praktyce stosowanie się do optymalnych terminów siewu nie zawsze jest możliwe. W szczególności należy zwracać uwagę na przebieg pogody czy terminy wykonywania innych prac w polu. Dlatego czasem terminy są wcześniejsze lub późniejsze. Ma to swoje zalety i wady.

Wcześniejszy siew pszenicy ozimej ogranicza zużycie materiału siewnego (niższa norma wysiewu) i pozwala roślinom zbudować silniejszy system korzeniowy. Wschody są szybsze i bardziej wyrównane, a zboże jest bardziej odporne na susze (a potem mróz – wysoka zimotrwałość). Jednocześnie zachodzi większa presja ze strony szkodników, w tym mszyc, które poza szkodami bezpośrednimi są wektorami groźnych chorób wirusowych.

Opóźnienie siewu zmniejsza presję ze strony szkodników, a także patogenów odpowiadających za występowanie chorób, ale jednocześnie pszenica ozima jest słabiej rozkrzewiona, o słabszym systemie korzeniowym. Wschody są słabsze.

Głębokość siewu pszenicy ozimej

Głębokość siewu wynosi 2–3 cm. Siew na glebach lżejszych jest głębszy niż na ciężkich, zwięzłych.

Wysiew pszenicy ozimej na hektar

Normy wysiewu pszenicy ozimej zależą od specyfiki danej odmiany, a także terminu siewu (mniejsza przy wcześniejszym, wyższa przy opóźnieniu). Odmiany pszenicy podzielono na grupy, a zagęszczenie siewu uśredniono. Zgodnie z tym podziałem silnie krzewiące odmiany zaleca się siać w ilości 100–140 kg/ha, średnio krzewiące odmiany 140–190 kg/ha, a odmiany słabo krzewiące 180–230 kg ziarna na powierzchnię 1 ha. Optymalna obsada pszenicy ozimej wynosi 500–650 sztuk/m².

Ochrona pszenicy ozimej

Ochrona fungicydowa pszenicy ozimej

Nasiona pszenicy ozimej przed siewem zaleca się zaprawić preparatem grzybobójczym. To jeden z najważniejszych aspektów ochrony przed chorobami. Do groźnych chorób pszenicy ozimej zalicza się brunatną plamistość liści, mączniak prawdziwy, fuzariozę kłosów, septoriozę paskowaną liści, rdzę brunatną, rdzę żółtą, septoriozę plew i łamliwość podstawy źdźbła.

W uprawach pszenicy ozimej stosuje się szeroko zakrojoną profilaktykę, która obejmuje zmianowanie, wybór odmian odpornych, uprawę roślin fitosanitarnych i usuwanie resztek pożniwnych. Nawet pomimo tego konieczne jest zapobiegawcze i doraźne stosowanie preparatów grzybobójczych. Warto skorzystać z „gotowych” programów ochrony oferowanych przez firmę Agrii.

Ochrona pszenicy ozimej przed chwastami i szkodnikami

W uprawie pszenicy ozimej jeszcze jesienią dużą uwagę należy poświęcić zwalczaniu chwastów. W przypadku wcześniejszego siewu często dochodzi wzmożona walka z mszycami. Inne szkodniki, z którymi rolnik musi borykać się to m.in. skrzypionki i ploniarka zbożówka. Ze środków ochrony konieczne jest stosowanie regulatorów wzrostu, które zapobiegają wyleganiu, np. na skutek silnych wiatrów, burz czy gradobicia.

Plonowanie pszenicy ozimej

Plon pszenicy ozimej jest uzależniony od takich czynników jak: prawidłowo dopasowana odmiana pszenicy ozimej, odpowiednie działania agrotechniczne, właściwe nawożenie oraz ochrona. Warto wybierać odmiany pszenicy ozimej, które są polecane przez ekspertów i dostępne w ofercie renomowanych dostawców.

Opłacalność uprawy pszenicy ozimej

Opłacalność uprawy pszenicy ozimej zależy od wielu czynników, takich jak wybór kwalifikowanego materiału siewnego czy odpowiednie praktyki agrotechniczne. Kupując kwalifikowane nasiona, mamy pewność co do cech odmiany pszenicy ozimej oraz poziomu jej plonowania, co przekłada się na osiągnięcie rentownej uprawy.

Gdzie kupić nasiona pszenicy ozimej?

Nasiona pszenicy ozimej dostępne w ofercie Agrii można kupić w sklepie stacjonarnym lub kontaktując się z odpowiednim oddziałem, do którychdane kontaktowe dostępne są na stronie.

Ceny nasion pszenicy ozimej

Cena nasion pszenicy ozimej uzależniona jest od indywidualnych cech odmiany, jakości materiału siewnego oraz wielkości opakowania. Należy pamiętać, że niski koszt jednostki siewnej może świadczyć o gorszej jakości.

Odmiany pszenicy ozimej polecane i dostępne w ofercie Agrii

Agrii ma w ofercie szeroki wybór odmian pszenicy ozimej, co umożliwia idealne dopasowanie do stanowiska. Nasiona wyróżnia wysoka jakość a także wysoka odporność na choroby i odporność na wyleganie.

Bibliografia

• Blecharczyk A., Małecka I., Sawinska Z., Reakcja pszenicy ozimej na wieloletnie stosowanie siewu bezpośredniego. Fragmenta Agronomica. 2004, 21 (2), s. 125-137.
• Brzozowska I., Brzozowski J., Hruszka M., Plonowanie i struktura plonu pszenicy ozimej w zależności od sposobu pielęgnacji i nawożenia azotem. Acta Agrophysica. 2008, 11, 3 (158), s. 597-611.
• Budzyński W., Borysewicz J., Bielski S., Wpływ poziomu nawożenia azotem na plonowanie i jakość technologiczną ziarna pszenicy ozimej. Pamiętnik Puławski. 2004, 135, s. 33-44.
• Dubis B., Budzyński W., Reakcja pszenicy ozimej na termin i gęstość siewu. Acta Scientiarum Polonorum. Agricultura. 2006, 05 (2), s. 15-24.
• Kulig B., Kania S., Szafrański W., Zając T., Reakcja wybranych odmian pszenicy ozimej na intensywność uprawy. Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin. 2001, 218-219, s. 117-126.
• Małecka-Jankowiak I., Blecharczyk A., Sawinska Z., Piechota T., Waniorek B., Wpływ następstwa roślin i systemu uprawy roli na zachwaszczenie pszenicy ozimej. Fragmenta Agronomica. 2015, 32 (3), s. 55-63.
• Podolska G., Stankowski S., Plonowanie i jakość ziarna pszenicy ozimej w zależności od gęstości siewu i dawki nawożenia azotem. Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin. 2001, 218-219, s. 127-136.
• Podolska G., Sulek A., Stankowski S., Obsada kłosów – podstawowy parametr plonotwórczy pszenicy ozimej (artykuł przeglądowy). Acta Scientiarum Polonorum. Agricultura. 2002, 1 (2).
• Podolska G., Wpływ dawki i sposobu nawożenia azotem na plon i wartość technologiczną ziarna odmian pszenicy ozimej. Acta Scientiarum Polonorum. Agricultura. 2008, 07 (1), s. 57-65.
• Rabikowska B., Piszcz U., Współdziałanie długoletniego nawożenia azotem i obornikiem na zawartość manganu w pszenicy ozimej. Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych. 1996, 434 (1), s. 97-104.
• Woźniak A., Wpływ przedplonów na plon i jakość ziarna pszenicy ozimej. Acta Scientiarum Polonorum. Agricultura. 2006, 05 (2), s. 99-106