Nawozy wapniowe
Nawozy wapniowe są ważnym elementem strategii nawożenia. Dostarczają roślinom niezbędnych składników odżywczych, ale jednocześnie służą do regulowania pH gleby. Ma to ogromne znaczenie w kontekście uzyskiwania wysokich plonów o dobrej jakości. Niektóre formy nawozów pozytywnie wpływają na mikroorganizmy glebowe. Jakie zasady stosowania nawozów wapniowych są najważniejsze? Jak wykorzystywać je z korzyścią dla portfela?
Nawozy wapniowe – podział ze względu na formę
Nawozy wapniowe są dostępne w kilku formach, od których zależy ich skuteczność, wpływ na strukturę gleby, a także bezpieczeństwo uprawianych roślin.
Nawozy wapniowe węglanowe
Za bezpieczne i wystarczająco efektywne uchodzą nawozy wapniowe węglanowe (CaCO3). Nie powodują szkody dla roślin, np. ryzyka poparzenia. Mają postać fizyczną granulowaną lub mieloną, druga daje szybsze efekty. Nadają się do zastosowania amatorskiego, gdyż trudniej je przedawkować (w porównaniu z CaO). Nadają się na różne typy podłoży, z wyszczególnieniem lekkich, piaszczystych. Sprzyjają mikroorganizmom glebowych, które z kolei mają wpływ m.in. na strukturę i zdrowotność podłoża. Nawozy wapniowe węglanowe często są dostępne w formie kredy nawozowej.
Nawozy wapniowe tlenkowe
W uprawach profesjonalnych często używa się nawozów wapniowych tlenkowych, tj. wapna palonego (CaO). Jest najbardziej reakcyjne, takie właściwości sprawiają, że bardzo szybko działa. Świetnie sprawdza się w dostarczaniu składników odżywczych i podwyższaniu pH gleby pod warunkiem, że jest właściwie stosowane. Co to oznacza w praktyce? Nawozy wapniowe tlenkowe zaleca się stosować jesienią roku poprzedzającego uprawę. Nie można ich aplikować bezpośrednio przed siewem czy sadzeniem roślin. Nie nadają się do stosowania pogłównego. Nie stosuje się ich na glebach piaszczystych, lekkich, z tendencją do szybkiego wysychania. Bardzo ważne jest trzymanie się optymalnych dawek, które oblicza się w oparciu o parametry podłoża (w tym bieżące pH). Nadmiar powoduje szkody.
Wapno dolomitowe
Najbezpieczniejsze w stosowaniu (praktycznie brak ryzyka przedawkowania) są nawozy dolomitowe. Wapno dolomitowe jest stosowane do utrzymania prawidłowego odczynu gleby, a dodatkowo wzbogaca podłoże w wapń (Ca) i magnez (Mg). Działanie jest wolne, ale długofalowe. Warto korzystać z tego produktu na glebach, na których odczyn tylko trochę odbiega od normy w porównaniu z optymalnym dla danego, uprawianego gatunku rośliny uprawnej. Wapno dolomitowe m.in. poprawia strukturę gleby i zdolność do magazynowania wody.
Stosowanie nawozów wapniowych – jak robić to właściwie?
Przede wszystkim kluczowy jest dobór odpowiedniej formy nawozu do rodzaju gleby, a także sytuacji na polu (np. przed założeniem upraw, okres wegetacji roślin). W tym wypadku dawki opiera się nie tyle o różnicę pomiędzy potrzebami roślin, a zasobnością podłoża w dany pierwiastek, lecz o aktualny odczyn gleby. Nawozów wapniowych lepiej nie mieszać z innymi, powinno się odczekać minimum kilka tygodni. Średnio wapnowanie powinno się przeprowadzać co 2 lata na glebach lekkich, a przynajmniej co 4 lata na glebach ciężkich. To oczywiście wskazówka, a nie żelazna zasada. Stosowanie powinno być oparte o aktualną analizę gleby. Nadmierna zasobność gleb w wapń wiąże się ze stratami azotu i słabszą pobieralnością fosforu. W przypadku rozpoznania oznak niedoboru wapnia u roślin najlepszym rozwiązaniem jest zastosowanie nawozów dolistnych. Wapń podany w takiej formie działa najszybciej i może zapobiec szkodom (obniżeniu wysokości i jakości plonów) spowodowanym wystąpieniem choroby fizjologicznej. Wapń jest pierwiastkiem mobilnym.
Oznaki niedoboru wapnia u roślin, czyli po co stosować nawozy wapniowe?
Rośliny mają określone wymagania względem odczynu podłoża i tylko nieliczne dobrze radzą sobie na glebach kwaśnych, w których zawartość wapnia jest bardzo niska. W większości przypadków w takich warunkach rośliny mają ograniczoną zdolność pobierania wody i składników pokarmowych. Wzrost jest zaburzony, wolniejszy, rośliny gorzej wchodzą w kolejne fazy. Jednocześnie mogą wystąpić bezpośrednie symptomy niedoboru wapnia u roślin. Niektóre gatunki są szczególnie wrażliwe na niedobór Ca. U pomidorów jest przyczyną suchej zgnilizny wierzchołkowej, u selera zamierania liści sercowych, a u kapusty zgnilizny wewnętrznej główek.
Najbardziej charakterystyczne symptomy niedoboru wapnia:
- Szkliste plamy na młodych liściach, owocach i kwiatach.
- Zamieranie i zasychanie brzegów blaszek liściowych. W wielu przypadkach, np. u warzyw liściowych wyglądają jakby były przypalone.
- Niedobór Ca najpierw objawia się na najmłodszych liściach.
- Gorsze przechowywanie plonów, zwłaszcza owoców.
- Niedobór wapnia zwiększa podatność roślin na uszkodzenia mechaniczne.
Stosowanie nawozów wapniowych jest koniecznością w profesjonalnych uprawach, pozwala utrzymać dobrą jakość podłoża, a przy okazji dostarcza roślinom niezbędnego pierwiastka, który jest pobierany w dużych ilościach. Jednocześnie warto korzystać z oferty sprawdzonych producentów, np. Agrii Polska.