Nasiona kukurydzy
Nasiona kukurydzy dobiera się, m.in. kierując się liczbą FAO (wskaźnikiem wczesności), typem nasion (flint, dent, mieszane), przeznaczeniem (ziarno, kiszonka, inne), a także kluczowymi cechami zapewniającymi stabilne plony i ograniczającymi problemy uprawowe. Na wysoki potencjał plonowania wpływa wiele czynników, w tym odporności na różne niekorzystne czynniki zewnętrzne. Agrii zapewnia szeroki wybór odmian nasion kukurydzy. Można dopasować je do swoich potrzeb oraz warunków. Jak właściwie dobierać odmiany kukurydzy?
Nasiona kukurydzy dent i flint – czym się różnią?
Nasiona kukurydzy dzieli się m.in wg. typu wczesności: dent, flint i mieszane, czyli dent-flint. Taki podział determinuje nie tylko wygląd ziaren, ale także cechy poszczególnych roślin.
Odmiany kukurydzy flint wytwarzają mniejsze, bardziej okrągłe ziarna. Są przeznaczone głównie do przerobu młynarskiego. Bardzo często są to odmiany wczesne, lepiej reagują na niskie temperatury od typu dent. Nasiona mają dużą gęstość i twardość.
Denty wytwarzają bardziej płaskie nasiona z charakterystycznym wgłębieniem. Częściej są wykorzystywane do produkcji skrobi czy kiszonki dla bydła. Wolniej rosną, ale szybciej oddają wodę. Denty są mniej odporne na chłody. Termin siewu powinien być więc późniejszy niż u typu flint.
Typy flint-dent (mieszane) mogą mieć wyselekcjonowane cechy z obu grup. Warto sprawdzać indywidualną charakterystykę poszczególnej odmiany i dopasować je do swoich potrzeb i warunków.
Nasiona kukurydzy a FAO – o co chodzi?
Wybierając odmiany kukurydzy, należy kierować się m.in. ich wczesnością. Parametr jest określany jako FAO. Mówi o długości okresu wegetacyjnego odmian, niezbędnego do akumulacji suchej masy w ziarnie. Im mniejszy wskaźnik, tym kukurydza szybciej jest gotowa do zbioru. Jednocześnie trzeba pamiętać, że nasiona kukurydzy o wyższym FAO dają średnio większy plon. Ze względu na polski klimat odmiany późne o FAO pow. 300 nie są rekomendowane, a Centralny Ośrodek Badania Odmian Roślin Uprawnych (COBORU) wyróżnia cztery grupy wczesności:
- odmiany wczesne – FAO do 230;
- odmiany średnio wczesne – FAO 240-250;
- odmiany średnio późne – FAO 260-290;
- odmiany późne – FAO powyżej 300.
Odmiany kukurydzy na kiszonkę i ziarno
Kukurydza ma wiele zastosowań (ziarno na kiszonkę, kaszka, mąka, bioetanol), a jej przeznaczenie jest istotne z perspektywy wyboru odmian. Odmiany kukurydzy na ziarno mają inne pożądane cechy od tych, z których wyrosną rośliny przeznaczone na kiszonkę.
Odmiany kukurydzy na ziarno powinny szybko oddawać wodę, a przy tym charakteryzować się niską wilgotnością w czasie zbioru. Oczywiście potencjał plonotwórczy jest kluczowy.
Odmiany kukurydzy na kiszonkę cechuje dobra strawność i wysoka zawartość skrobi. Najlepsze odmiany zapewniają wysoki plon ogólny suchej masy z dużym udziałem kolb w strukturze tego plonu.
Ważne cechy kukurydzy są związane z ich naturalnymi, genetycznymi mechanizmami odporności. Wartościowa odmiana jest mało podatna na presję ze strony szkodników (należy w szczególności uwzględnić omacnicę prosowiankę), a przy tym charakteryzuje się dużą odpornością na choroby (zwłaszcza fuzariozy). Problemem w uprawie jest także zgnilizna korzeni i zgorzel podstawy łodygi oraz zgorzel siewek. Finalnie odporność na czynniki stresotwórcze pozytywnie wpływa na wysokość plonu, a przy tym ogranicza zużycie środków ochrony roślin.
Znaczenie mają wymagania środowiskowe, tolerancja na opóźnienie siewu (dla rolnika większa elastyczność w przypadku niekorzystnego przebiegu pogody) i odporność na wyleganie. Nie należy bagatelizować zalety wczesnego wigoru. Jeśli jest wysoki – roślina lepiej radzi sobie z konkurencją jaką mogą stanowić chwasty. Trzeba pamiętać, że o ile kukurydza charakteryzuje się ogólnie silnym wzrostem i osiąga duże rozmiary, jej rozwój początkowy jest wolny. W połączeniu z wysokimi wymaganiami cieplnymi zwiększa to zagrożenie ze strony mniej wymagających, a silniej rozwijających się chwastów. Uprawom zagraża około 60 gatunków, a wśród nich te najważniejsze jak chwastnica jednostronna, komosa biała, psianka czarna, szarłat szorstki, bodziszek drobny. Wartościowym atutem jest także tolerancja kukurydzy na okresowe niedobory wody, które niestety coraz bardziej nas dotyczą.
Nasiona kukurydzy – kiedy i jak siać?
Nasiona kukurydzy najczęściej wysiewa się w zagęszczeniu 80 tys. sztuk na 1 ha. Oczywiście jest to cecha odmianowa, a po części zależy także od rodzaju gleby i terminu siewu. Przykładowo zalecana obsada dla odmiany Chavoxx to 80-85 tys. na glebach lekkich i 85-90 tys. nasion na 1 ha na glebach ciężkich. Nadmiernie gęsty siew jest bardziej szkodliwy „dla plonu” niż nieco mniejsze zagęszczenie. Jednocześnie stosuje się zasadę, według której odmiany wczesne sieje się w nieco mniejszym zagęszczeniu niż późne.
Nasiona sieje się na głębokości 3-4 cm (gleby lekkie) lub 5-6 cm (gleby ciężkie). Ogólnie kukurydzę powinno się uprawiać na glebie dobrej jakości, o pH oscylującym w granicach 5,5, gdy temperatura gleby wynosi mi. 8 stopni Celsjusza. Dobrym przedplonem są rośliny motylkowe (wzbogacanie gleby w azot).
Kukurydzę w zależności od wczesności odmiany, typu nasion, regionu uprawy, a także przebiegu pogody wysiewa się w terminie od 15 kwietnia do 15 maja. Często wysiew jest zbieżny z masowym zakwitaniem mniszka lekarskiego, czeremchy oraz porzeczki czerwonej.