Akarycydy

Akarycydy – co to takiego?

Akarycydy są to środki ochrony roślin dedykowane do walki z roztoczami, będącymi zagrożeniem dla wielu gatunków roślin. Wśród nich najwięcej szkód powodują przędziorki, atakujące zarówno uprawy sadownicze, ogrodnicze, szkółkarskie, rolnicze, jak i rośliny ozdobne. Do grupy roztoczy należą również szpeciele.

W jakich uprawach mogą występować przędziorki i szpeciele?

Przędziorki atakują uprawy sadownicze, warzywnicze i jagodowe, zarówno na polach, jak i pod osłonami. Szczególną uwagę na obecność przędziorków należy zwracać w uprawach szklarniowych, gdzie warunki sprzyjają ich rozwojowi. Rozwijają się również na roślinach ozdobnych, powodując ich zniszczenie.

Szpeciele natomiast najczęściej atakują uprawy jagodowe lub sadownicze m.in. jabłoni i gruszy.

Przyczyny rozwoju przędziorka

Do rozwoju przędziorków przyczynia się niska wilgotność powietrza oraz temperatura przekraczająca 25°C. Na temperaturę powietrza nie mamy wpływu, jednak utrzymanie odpowiedniej wilgotności może ograniczyć ryzyko rozwoju szkodnika.

Przędziorki – objawy występowania

Regularne lustracje plantacji są kluczowe dla wykrycia obecności przędziorków. Najczęściej występują przędziorek chmielowiec i przędziorek owocowiec, które wysysają sok z komórek roślinnych, obniżając efektywność fotosyntezy i ilość chlorofilu. Przędziorek sosnowiec i przędziorek szklarniowiec to równie groźne szkodniki, jednak pojawiają się nieco rzadziej. Objawy żerowania przędziorka to mozaikowate chlorozy na liściach, prowadzące do ich zasychania i defoliacji roślin. Szkodniki najłatwiej zauważyć na spodniej stronie liści, gdzie zazwyczaj tworzą pajęczyny, które są charakterystycznym objawem występowania przędziorków.

Objawy występowania szpecieli

Najczęściej występującymi szpecielami są natomiast pordzewiacz jabłoniowy, wzdymacz gruszowy oraz wielkopąkowiec porzeczkowy. Wysysają one soki z pąków, liści, pędów i zawiązków owoców, prowadząc do pogorszenia efektywności fotosyntezy i w efekcie obniżenia zawartości chlorofilu. Wzrost zaatakowanych roślin może zostać zahamowany, a na skórkach owoców mogą pojawić się ordzawienia. Uszkodzone liście zamierają.

Środki przędziorkobójcze – substancje czynne

Na rynku jest niewiele dostępnych preparatów do zwalczania przędziorków. Kluczowe substancje czynne w przędziorkobójczych środkach ochrony roślin to acekwinocyl, heksytiazoks i fenpiroksymat. Rotacja składników aktywnych jest kluczowa, aby zapobiec powstawaniu odporności u szkodliwych roztoczy.

Kiedy wykonać oprysk na przędziorka?

Zwalczanie przędziorków najlepiej zacząć wczesną wiosną, by uniemożliwić rozwój kolejnych pokoleń. Zazwyczaj środki ochrony roślin na przędziorki stosuje się w fazie zielonego pąka, a następnie po kwitnieniu, by uniknąć strat w plonie.

Jak stosować akarycydy?

Regularne lustracje plantacji umożliwiają szybkie wykrycie szkodnika. Środki do zwalczania przędziorka należy stosować dopiero po przekroczeniu progu ekonomicznej szkodliwości. Ważne, by stosować je zgodnie z zaleceniami producenta – w odpowiednich stadiach rozwoju roślin i szkodników, z zachowaniem bezpieczeństwa. Użycie adiuwantów może zwiększyć efektywność przędziorkobójczych środków ochrony roślin.

Jak skutecznie pozbyć się przędziorków?

Skuteczne zwalczanie przędziorków wymaga znajomości ich cyklu rozwojowego, co pozwala na dobór właściwego akarycydu. Należy również przestrzegać zaleceń dotyczących dawkowania, ilości wody, czy też warunków pogodowych wymaganych podczas aplikacji. Do ograniczenia występowania szkodnika może przyczynić się obecność naturalnego wroga przędziorka – dobroczynki gruszkowej czy dobroczynki jabłoniowej.

Jaki oprysk najlepszy na przędziorka?

Środek przędziorkobójczy powinien być dobrany przede wszystkim do gatunku rośliny uprawnej i etapu rozwoju szkodnika. Mogą różnić się między sobą składem i zastosowaniem, dlatego przed zakupem należy zapoznać się z etykietą producenta.

Bibliografia

• Maciesiak, A., & Olszak, R. W. (2001). Nowe akarycydy w zwalczaniu przedziorkow w sadach. Progress in Plant Protection, 41(2), 529-531.
• Piesiewicz, M., Binkiewicz, R., & Oleszczak, M. (2009). Szkodliwe roztocza-wskazówki do lustracji. Sad Nowoczesny, 37(08).

• Runkiewicz, O. (2011). Szkodliwe roztocza w sadach jabłoniowych-strategia zwalczania. Sad Nowoczesny, 39(02).
• Olszak, R. W. (2011). Szpeciele drzew owocowych. Sad Nowoczesny, 39(05).
• Skoracka, A., & Boczek, J. (2000). Szpeciele [Acari, Eriophyoidea] zboz i innych traw [Poaceae]. Postępy Nauk Rolniczych, 47(2), 53-69.
• Labanowska, B. H. (2016). Przędziorki i szpeciele. Hasło Ogrodnicze, (03).
• Maciesiak, A. (2016). Przędziorki w sadach. Hasło Ogrodnicze, (02).