Nawozy wieloskładnikowe

Nawóz wieloskładnikowy – jakie ma największe zalety?

Nawozy wieloskładnikowe pozwalają ograniczyć liczbę zabiegów uprawowych. Zmniejszają także liczbę zakupionych produktów. Dostarczają od razu dwóch lub kilku pierwiastków pokarmowych do gleby. Takie działanie może być opłacalne ekonomicznie. Co istotne, proporcje poszczególnych makroelementów są dobrane tak, aby wzajemnie zwiększać efektywność nawożenia (pobierania przez rośliny), a ograniczać ryzyko unieczynnienia (wzajemnego blokowania, np. przez inne składniki pokarmowe znajdujące się w glebie). Trzeba pamiętać, że pomiędzy pierwiastkami pokarmowymi zachodzi wiele zależności, pozytywnych i negatywnych. W praktyce uprawy wymagają stosowania zarówno nawozów wieloskładnikowych, jak i jednoskładnikowych. Nie można bagatelizować roli nawozów z mikroelementami. Zapobiegają wielu chorobom fizjologicznym (nieinwazyjnym), które mają pośredni lub bezpośredni wpływ na wysokość i jakość uzyskiwanych plonów.

Jakie są rodzaje nawozów wieloskładnikowych?

Najsilniejszą grupę stanowią nawozy wieloskładnikowe NPK, czyli zawierające trzy najważniejsze makroelementy: azot, fosfor i potas. Dopasowuje się je do konkretnych upraw pod względem proporcji pierwiastków. Inne wymagania mają zboża, inne rzepak ozimy czy warzywa. W uprawie tych ostatnich w dodatku często wybiera się nawozy bezchlorkowe. Jednocześnie wybór może być uzależniony fazą rozwoju, np. przy wiosennej aplikacji wybiera się nawozy wieloskładnikowe NPK o największej zawartości azotu. Ogólnie przyjęło się, że nawozy fosforowe i potasowe stosuje się jesienią, a azotowe wiosną. Od tej reguły jest dużo wyjątków, a nawóz NPK wymaga nieco innego podejścia.

Co warto wiedzieć o nawozach? Jak dokarmiać nimi rośliny w uprawach profesjonalnych?

Przy wyborze nawozów ważny jest nie tylko ich skład (stężenie poszczególnych składników) pokarmowych, ale także forma i użycie odpowiednich technologii. Przykładowo system ABS stosowany w nawozach Agrii ogranicza ryzyko blokowania składników pokarmowych (wchodzenia w interakcje z innymi pierwiastkami i tworzenie form niedostępnych dla roślin). Przykładowo fosfor po wprowadzeniu do gleby nie wiąże się z kationami. Ogranicza to potencjalne straty nawozów, a więc zmniejsza kosztowność produkcji roślinnej.

• Stosowanie wszystkich nawozów w uprawach profesjonalnych powinno być poparte analizą gleby. Nawozów nie stosuje się „na oko”, bez sprawdzenia zasobności gleby, gdyż jest to nieefektywne. Powoduje straty, a czasem osiąga się rezultaty odwrotne od oczekiwanych.
• Nadmiar nawozów jest równie niekorzystny jak niedobór składników pokarmowych. W szczególności dotyczy to azotu. Główny pierwiastek pokarmowy w nadmiarze powoduje osłabienie ścian komórkowych roślin, przez co są bardziej narażone na uszkodzenia mechaniczne, ataki ze strony szkodników i wnikanie patogenów odpowiadających za choroby. U zbóż, rzepaku czy słonecznika zwiększa m.in. podatność na wyleganie. Z kolei nawozy wieloskładnikowe z wysoką zawartością azotu (czy azotowe) aplikowane zbyt późno w sezonie jesiennym zmniejszają mrozoodporność upraw.
• W przypadku wystąpienia objawów niedoboru konkretnego pierwiastka najlepiej zastosować nawożenie dolistne. Transport poprzez zielone nadziemne organy roślin jest szybszy niż z korzeni. Szybka reakcja sprawia, że zmiany da się odwrócić i nie mają dużego wpływu na plonowanie. W takich sytuacjach zazwyczaj stosuje się bardziej wyspecjalizowane nawozy. Zdarza się jednak, że zastosowanie nawozów wieloskładnikowych jest również uzasadnione.
• Nawozy wieloskładnikowe (i inne) stosuje się w czasie bezdeszczowej i bezwietrznej pogody. Rośliny nie mogą być mokre (ryzyko przyklejania proszku czy granulatów). Szybkość uwalniania składników pokarmowych zwiększa się przez płytkie przemieszanie nawozu z podłożem.

Rośliny uprawne mają zazwyczaj duże wymagania pokarmowe i trzeba je wspomagać nawozami mineralnymi. Jest to konieczne, by zbliżyć się do maksymalnego potencjału plonotwórczego danych odmian. Jeszcze przed zastosowaniem nawożenia (nawóz wieloskładnikowy, fosforowy i każdy inny) zaleca się regulację pH. Optymalny odczyn usprawnia pobieranie przez rośliny wody i składników pokarmowych. Należy zastosować co najmniej kilkutygodniową przerwę pomiędzy wapnowaniem, a stosowaniem innych nawozów.