Niedobory u roślin – jak je uzupełnić?

Składniki mineralne mają kluczowe znaczenie we wzroście i plonowaniu, dlatego ich niedobory u roślin uprawnych negatywnie wpływają na wielkości i jakość plonów. Dlatego nie można zaniedbywać kontroli upraw pod tym względem i szybko reagować na wszelkie stwierdzone nieprawidłowości w rozwoju roślin. 

Czym grożą niedobory u roślin?

Niedobory pierwiastków u roślin poważnie wpływają na ich rozwój i zdrowie. Najgroźniejsze konsekwencje niedoborów to spowolnienie wzrostu pędów i korzeni, zakłócenie procesów metabolicznych, w szczególności fotosyntezy, mniejsza odporność na biotyczne i abiotyczne czynniki stresowe. 

Typowymi objawami niedoborów składników mineralnych są chlorozy i zniekształcenia pędów i liści, spowolniony wzrost, deformacje owoców czy gorszej jakości ziarno. Jednakże w przypadku każdego z pierwiastków objawy są odmienne, choć nierzadko zbliżone.

Niedobór mikroelementów u roślin

Braki składników mineralnych w glebie skutkują wyraźnymi objawami u roślin uprawnych. Dotyczy to zarówno makro, jak i mikroelementów. By prawidłowo zdiagnozować niedobór mikroelementów u roślin, warto wiedzieć, jakie są typowe objawy w przypadku poszczególnych z nich.

Brak żelaza u roślin

Niedobór żelaza u roślin prowadzi do żółknięcia liści czyli chlorozy, zahamowania wzrostu i osłabienia odporności roślin. Typowe objawy niedoboru żelaza u roślin to przebarwienia liści, które stają się jasnozielone, żółte, a nawet białe. Ponadto są one mniejsze niż powinny być normalnie, blaszki liściowe stają się cienkie, kruche i łamliwe, nierzadko poskręcane lub pozwijane. Chlorozy i deformacje liści, jakie powoduje niedobór żelaza u rośliny, skutkują osłabieniem efektywności fotosyntezy, a tym samym zmniejszeniem ilości wytwarzanych węglowodanów. 

Niedobór manganu u roślin

Mangan bierze udział w regulacji i stymulowaniu wzrostu roślin. Jest aktywatorem wielu procesów enzymatycznych, biorąc udział w procesach oddychania i fotosyntezy, przyswajania azotu i syntezy białek. Niedobór manganu u roślin, podobnie jak brak żelaza u roślin skutkuje zmianami wybarwienia liści i cętkowatymi chlorozami blaszek liściowych. Z czasem pomiędzy nerwami liści pojawiają się brunatne plamy. Następnie liście, w szczególności młode i w pełni rozwinięte opadają. Zmiany skutkują zahamowaniem wzrostu roślin, które stają się rachityczne. 

Niedobór molibdenu u roślin

Molibden jest kluczowym mikroelementem, który wspiera procesy enzymatyczne, m.in. przyswajanie azotu. Niedobór molibdenu u roślin skutkuje zazwyczaj poważnymi zaburzeniami we wzroście i rozwoju roślin. Typowymi objawami braków tego pierwiastka jest jasnozielona barwa liści, które mają ponadto czerwone brzegi i końcówki. Innym objawem jest pojawienie się nekrotycznych plam na liściach. Ponadto występuje zmniejszenie powierzchni blaszki liściowej, która ponadto może ulegać silnej deformacji. U roślin kapustnych, np. kalafiora, liście mogą się zwijać i wysychać, a ich nerw środkowy nadmiernie się rozrasta.

Nawożenie dolistne jako skuteczny sposób na niedobory u roślin

W uprawie bardzo ważne jest szybkie reagowanie kiedy odnotuje się niedobory pierwiastków u roślin. Niestety, nawożenie doglebowe w przypadku, kiedy wystąpią niedobory pierwiastków u roślin, jest nieskuteczne. Zwykle przyczynami słabego pobierania składników mineralnych z gleby są niska zawartość wody, nieodpowiedni odczyn gleby, nadmierna zawartość innych składników mineralnych. W takich warunkach najlepszym sposobem uzupełnienia niedoborów jest nawożenie dolistne. Rośliny szczególnie dobrze reagują na mikroelementowe nawozy dolistne. Za pomocą oprysku można ograniczyć niedobór żelaza w roślinach, braki cynku, miedzi, manganu czy molibdenu.